اثر تنش شوری بر برخی از خصوصیات فتوسنتزی پنج توده کوشیا (kochia scoparia (l.) schrad.)

نویسندگان

جعفر نباتی

محمد کافی

سعید خانی‌نژاد

علی معصومی

محمد زارع مهرجردی

چکیده

سابقه و هدف:کارکرد دستگاه فتوسنتزی گیاهان شور دوست قسمت عمده ای از تحمل به شوری این گیاهان را به عهده دارد. کوشیا (kochia scoparia) به عنوان یک گیاه شور دوست در شرایط تنش شوری توانایی تولید زیست توده ی، بالایی دارد. مطالعه فتوسنتز و عوامل وابسته به آن در شرایط تنش شوری می تواند دیدگاه های فیزیولوژیک مناسبی را در درک رفتار این گیاه در مواجهه با تنش فراهم سازد. بنابراین آزمایش مزرعه ای به منظور اعمال تنش شوری همراه با حضور سایر عوامل محیطی و پرهیز از شرایط مصنوعی برای مطالعه فتوسنتز و عوامل وابسته اجرا شد.مواد و روش ها:بنابراین به منظور بررسی اثر سطوح مختلف شوری بر برخی از خصوصیات فتوسنتزی توده های مختلف کوشیا، آزمایشی در قالب کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقات شوری قطب علمی گیاهان ویژه، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 88 به اجرا درآمد. دو سطح شوری با هدایت الکتریکی 2/5 و dsm-15/16 به عنوان کرت های اصلی و پنج توده بومی کوشیا شامل ارومیه، اصفهان، بروجرد، بیرجند و سبزوار به عنوان کرت های فرعی در نظر گرفته شدندیافته ها:نتایج داد افزایش سطح شوری از 2/5 به dsm-15/16، تاثیر معنی داری بر میزان هدایت روزنه ای، تعرق، فعالیت فتوسنتزی در گیاه کوشیا داشت. با افزایش سطح تنش شوری از 2/5 به dsm-15/16، هدایت روزنه ای کوشیا 29 درصد، میزان تعرق 41/0 میلی مول بر متر مربع بر ثانیه و مقدار فتوسنتز 5/22 درصد افزایش یافت. از طرف دیگر افزایش سطح شوری تاثیر معنی داری بر غلظت کلروفیلa، کلروفیلb، کارتنوئیدها، عدد اسپد، دی اکسیدکربن زیر روزنه، عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، میزان زیست توده، کارآیی مصرف آب و غلظت سدیم و پتاسیم در برگ و ساقه نداشت. اختلاف بین توده های مورد مطالعه از نظر کارآیی مصرف آب، سدیم برگ و ساقه معنی دار بود. بین توده های مورد مطالعه کوشیا، توده های اصفهان و سبزوار به ترتیب بیشترین و کمترین کارآیی مصرف آب را دارا بودند. توده های ارومیه و بروجرد با اختلاف 7/52 درصد به ترتیب کمترین و بیشترین غلظت سدیم در ساقه و با 75 درصد اختلاف به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار سدیم برگ را دارا بودند. برهمکنش سطوح شوری و توده های مورد مطالعه تنها از نظر میزان هدایت روزنه ای و کارآیی مصرف آب معنی دار بود. . هدایت روزنه ای در تمامی توده ها بجز توده سبزوار با افزایش شدت تنش شوری افزایش یافت، این میزان افزایش در توده های اصفهان، بیرجند، بروجرد و ارومیه به ترتیب 9/64، 0/39، 8/38 و 0/13 درصد بود. در توده های ارومیه و بروجرد با افزایش شدت تنش شوری، کارآیی مصرف آب افزایش پیدا کرد و در سایر توده ها این روند کاهشی بود و بیشترین کاهش مربوط به توده ی اصفهان بود. بررسی میزان همبستگی کلروفیلa با کلروفیلb، کاروتنوئیدها و کل رنگدانه ها در سطح شوری dsm-12/5 معنی دار و با افزایش سطح شوری به dsm-15/16 میزان این همبستگی ها افزایش یافت. در بین خصوصیات رنگدانه های فتوسنتزی تنها نسبت کلروفیل a به کلروفیل b، همبستگی مثبت و معنی داری با زیست توده نشان داد.نتیجه گیری:به طور کلی مطالعه برخی از خصوصیات فتوسنتزی توده های مختلف کوشیا در شرایط آبیاری با آب شور نشان داد که این گیاه دارای تنوع فراوانی از نظر پاسخ فرآیندهای فیزیولوژیک به تنش شوری است، که می توان از این تنوع جهت اصلاح و گزینش گیاهان متحمل به شوری استفاده کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر تنش شوری بر برخی از خصوصیات فتوسنتزی پنج توده‌ کوشیا (Kochia scoparia (L.) Schrad.)

سابقه و هدف:کارکرد دستگاه فتوسنتزی گیاهان شور دوست قسمت عمده‌ای از تحمل به شوری این گیاهان را به عهده دارد. کوشیا (Kochia scoparia) به عنوان یک گیاه شور دوست در شرایط تنش شوری توانایی تولید زیست توده‌ی، بالایی دارد. مطالعه فتوسنتز و عوامل وابسته به آن در شرایط تنش شوری می‌تواند دیدگاه‌ های فیزیولوژیک مناسبی را در درک رفتار این گیاه در مواجهه با تنش فراهم ‌سازد. بنابراین آزمایش مزرعه‌ای به منظور...

متن کامل

اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد علوفه و خصوصیات مورفولوژیکی کوشیا (Kochia scoparia L.)

کوشیا یک گونه گیاهی بسیار متحمل به شوری است که ممکن است منبع خوبی از علوفه دام را از طریق تولید زیست توده با مصرف آب شور فراهم کند. به منظور بررسی اثر شوری بر خصوصیات علوفه‌ای کوشیا آزمایشی با سه توده (بیرجند، بروجرد و سبزوار) و سه سطح شوری (2/5، 5/10 و 1/23 دسی‌زیمنس بر متر) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های خرد شده با سه تکرار اجرا شد. افزایش میزان تنش شوری از 2/5 به 1/23 دسی‌ز...

متن کامل

اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی های فتوسنتزی کوشیا (Kochia scoparia L.) در یک آزمایش گلخانه ای

مطالعه ­ای با هدف بررسی تأثیر تنش خشکی بر فتوسنتز و عوامل مؤثر بر آن در گیاه کوشیا در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 92-1391 اجرا شد. 9 تیمار خشکی شامل: شاهد (بدون تنش)، تنش ملایم در مرحله رویشی، تنش شدید در مرحله رویشی، تنش ملایم در مرحله زایشی، تنش شدید در مرحله زایشی، تنش ملایم در مرحله رویشی و تنش شدید در مرحله زایشی، تنش شدید در مرحله رویشی و...

متن کامل

اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد علوفه و خصوصیات مورفولوژیکی کوشیا (kochia scoparia l.)

کوشیا یک گونه گیاهی بسیار متحمل به شوری است که ممکن است منبع خوبی از علوفه دام را از طریق تولید زیست توده با مصرف آب شور فراهم کند. به منظور بررسی اثر شوری بر خصوصیات علوفه ای کوشیا آزمایشی با سه توده (بیرجند، بروجرد و سبزوار) و سه سطح شوری (2/5، 5/10 و 1/23 دسی زیمنس بر متر) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کرت های خرد شده با سه تکرار اجرا شد. افزایش میزان تنش شوری از 2/5 به 1/23 دسی ز...

متن کامل

اثر تنش شوری و کم آبی بر تولید زیست توده کوشیا ( Kochia scoparia) و روند شوری خاک

به منظور بررسی امکان آبیاری کوشیا با آب شور و هم چنین کاربرد کم‌آبیاری در این گیاه، آزمایشی با 6 سطح آب شور (dS/m5/1، 7، 14، 21، 28 و 35) و سه سطح کاربرد آب (25، 75 و 125% نیاز آبی) در سال 1387 بصورت کشت تابستانه و چهار سطح کاربرد آب (50، 75، 100، 125%) در سال 1388 بصورت کشت بهاره انجام شد. نتایج نشان داد که کوشیا میزان قابل توجهی زیست‌توده در شرایط مناسب در کشت تابستانه (14 تن در هکتار) و کشت...

متن کامل

بررسی اثرات بهبود دهندگی کلسیم و پتاسیم بر خصوصیات فیزیولوژیک کوشیا (Kochia scoparia) تحت تنش شوری

نیاز به تولید گیاهان متحمل به شوری به دلیل کمبود میزان آب‌های شیرین در مناطق خشک و نیمه خشک افزایش یافته است. کوشیا یک گونه بسیار متحمل به شوری است که منبع ارزشمندی برای تامینعلوفه با آبیاری با آب شور فراهم می­کند. به منظور بررسی کاربرد کلسیم و پتاسیم بر کاهش اثر شوری بر برخی خصوصیات فیزیولوژیک کوشیا، آزمایشی با دو سطح شوری شامل 20 و 40 دسی­زیمنس بر متر و تیمار شاهد (بدون شوری) و سه سطح کاربرد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله تولید گیاهان زراعی

ناشر: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و انجمن زراعت و اصلاح نباتات ایران

ISSN 2008-739X

دوره 8

شماره 2 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023